Tufik Softić

stav

Sofisticirani fašizam

“Na Talum premestiti pijacu...da im je bliže kući, ili u Hareme”. Ovakav nacionalistički komentar, ili bolje reći fašistički, nisam tražio kao direktor lokalnog javnog servisa da se izbriše sa Fejsbuka Radio Berana, što sam mogao da uradim. Neka narod vidi gdje smo i čime se bavimo dok se Ilon Mask i Mark Zuckerberg bore za nadmoć u svemiru.

Пише: Tufik Softić Види све колумне

Da bude jasnije. Riječ je o privatnim preduzetnicima, vlasnicima lokala i tezgi na buvljoj pijaci koji su planirani za rušenje radi prodaje zemljišta Lidlu. I da budem još precizniji, Talum i Hareme su većinski naseljeni muslimanskim stanovništvom, i vlasnici  lokala i tezgi su većinski muslimani, a ovaj lažni profil već petnaest dana, od kada se povela priča o tome preko lokalnog javnog servisa, plasira ovakve i slične komentare.

Jasno je meni da sam, ustvari, ja meta, i rekao sam skoro to nekim veoma uticajnim prijateljima. Da je pritisak počeo, bilo je jasno kada su vlasnici lokala koje treba rušiti i vlasnici tezgi, najavili da će organizovati protest ispred zgrade Opštine, a radio i portal javnog servisa profesionalno prenijeli to kao elementarnu vijest. Ispod toga na Fejsbuku Radio Berana sručila se čitava lavina komentara sa pravih i lažnih profila koji se u suštini svode na to da “gradio se ili ne gradio Lidl, lokale treba srušiti, jer liče na tursku kasabu”.

Istog dana je neko sa sajta i profila Opština Berane, iako, zbog poznatih dešavanja, nema ni predsjednika ni potpredsjednika, napisao saopštenje da privatnici nisu u pravu i da je rađeno sve po zakonu. Čim se to saopštenje pojavilo, lokalni javni servis ga je prenio integralno, bez i jedne izostavljene riječi.

Onda je prekjuče održan protest ispred Opštine na kojem je bilo oko stotinu ljudi, i to je uredno zabilježeno, a u nastavku, u cilju objektivnosti, dat link za nepotpisano saopštenje Opštine Berane.

Ništa posebno ne bi bilo interesantno da se tek naveče, poslije 20 sati, na Fejsbuku Radio Berana nije pojavio komentar jednog opštinskog ćata pod punim imenom i prezimenom, koji je osmatrao skup, i u to doba se ohrabrio i optužio menadžment Radio Berana, na čijem sam čelu, da svoje sumnje i indicije mogu da prijave tužilaštvu, a ne da širi dezinformacije i “zastupa private interese”, uz naglasak da je “Opština osnivač Radio Berana”.

To je trebalo da znači da je lokalni javni servis zbog činjenice da mu je Opština osnivač, dužan da bude servilan. I to se poklopilo sa komentarom sa lažnog profila da “u radio treba uvesti stečaj, pa neka platu zarade na buvljaku”.

Budući da sam do tog trenutka računao da mi je autor komentara poznanik, ako ne prijatelj, nazvao sam ga. Jednom, pa još jednom, pa još deset puta. I još toliko vajberom, da mu se ukaže moja fotografija. Nije se javio. Nije mi bila namjera da otvaram front, samo sam želio da ga pitam da li Radio finansira Opština ili javni servis plaćaju građani, i da li ti građani, makar ih bilo pet, a ne petsto koliko je potpisalo peticiju da se lokacija za Lidl izmjesti, imaju pravo da im se čuje glas preko javnog servisa. Nije javni servis opštinski sajt.

Onda otvorim njegov profil i vidim sa kim je često u društvu, a neki su odmah lajkovali njegov komentar. Što bi moglo značiti da su bili zajedno, možda i pisali zajedno.

Ono što je čudno, taj u suštini nebitni lik, čitavo ljeto je bio u društvu osamnaestog odbornika koji nije dozvoljavao rotaciju u Beranama. Ali, lajk mu brzinom svjetlosti udara drugi lik koji je funkcioner partije koja je onemogućena da preuzme predsjedničko mjesto??? I tu sam zbunjen. Na kratko.

Onda pomislim kako to društvo objedinjuje ideja prikrivenog nacionalizma. I da bi neko od njih mogao, ustvari, stajati iza lažnog profila koji bi najradije sirotinju sa Taluma i iz Harema, gurnuo niz Lim. Da ne postoje. A nisu ni postojali protekle dvije godine, nigdje ih nije bilo. Ja se ne računam, imam mješoviti brak, a i odbranio sam se od pritiska jednog od njih, što je duga i posebna priča.

Znam da je autora tog komentara posebno pogodila sumnja u regularnost postupka prodaje zemljišta. Sve je po zakonu. Pa dobro, smije li se konstatovati kako su mnoge prevare u ovoj državi vrlo lagano upakovane u zakonske okvire. Ali još je važnije pitanje ima li neko pravo da sumnja - kako to da su 26. decembra prošle godine na sjednici SO, dok su još bili u ljubavi i sa 18 glasova usvojili odluku o prodaji, već znali da će zemljište kupiti Lidl, da su već tada znali koliko će da košta, kako to da javna licitacija nije bila putem koverti 19. januara kako je bilo najavljeno, nego kasnije elektronski, i kako to da je Lidl bio jedini ponuđač. Je li to zabranjeno pitati?

Da se ne shvati pogrešno, radujem se ulasku Lidla i jedva ga čekam kao konkurenciju domaćim trgovinskim lancima, ali javni servis je dužan svakom građaninu pojedinačno ako je to javni interes, a ne kada se okupi njih stotinu ispred zgrade Opštine, da omogući da kažu to šta misle.

Da li je javni servis trebalo da zažmuri i prespava ovaj skup, kao što su oni žmurili i bili u mišijoj rupi kada su im pred vratima Opštine istovarena dva kamiona zemlje u znak protesta što se ne otvara put preko Jelovice? Tada ćato nije smio da virne kroz prozor, a ne da napiše komentar ispod informacije o tome koju je Radio Berane, objektivno i profesionalno kao i sada, prenio bez ikakvih posljedica.

Nego da te pitam dobri moj ćato, đe si ti bio 2012. godine kada je meni pripremljen otkaz kao najstarijem novinaru i magistru, i nezakonito uplaćena otpremnina? Da kažeš neku riječ u moju odbranu. Ja se nisam ni tada uplašio, a ne da me strah tvog komentara, kojim pokušavaš me učiti profesionalizmu, a u suštini si medijski nepismen. Zašto pišeš menadžment, napiši slobodno moje ime i prezime.

Prespavao si neko vrijeme druže, promjene jesu spore, nisam ni ja zadovoljan brzinom, ali se dešavaju. Ni ti, ni lažni profili otvorenih ili sofisticiranih fašista, ne možete dovesti u pitanje profesionalnost, niti zaustaviti oslobađanje medija. Nisi ti prošao tu lekciju. Ostao si zarobljen u nekom davno prevaziđenom univerzumu gdje mene nećeš sresti.