Aleksandra Ivanova  [ DW ]

04. 02. 2025. 13:50

Ko je bio Armen Sarkisjan, ubijen u eksploziji u Moskvi?

U luksuznom stambenom kompleksu na sjeveru Moskve 3. februara je ubijen Armen Sarkisjan, osnivač „Jermenskog bataljona“ (ArBat). Jedinica se borila na strani redovne vojske Ruske Federacije u napadu na Ukrajinu.

Vijest o Sarkisjanovoj smrti je u međuvremenu zvanično potvrđena. Sarkisjan se nalazio na ulazu u svoju zgradu kada je eksplodirala podmetnuta eksplozivna naprava.

Ko je Armen Sarkisjan?

Ruski državni mediji označavaju ga kao „šefa Bokserskog saveza Narodne Republike Donjeck“, samoproglašene oblasti na istoku Ukrajine, koju je septembra 2022. anektirala Rusija. Služba bezbjednosti Ukrajine (SBU) je optuživala Sarkisjana da je u zatvorima vrbovao ljude za borbu protiv Ukrajine i označila ga kao „krupnog kriminalca“ iz vremena proruskog predsjednika Viktora Janukoviča, koji je bio na vlasti između 2010 i februara 2014. Tada je nakon masovnih proevropskih protesta svrgnut sa vlasti i pobjegao je u Rusiju, a parlament u Kijevu je proglasio njegovo smjenjivanje. SBU tvrdi da je za Sarkisjanom od maja 2014. raspisana međunarodna potjernica.

Kanal na Telegramu ASTRA koje ruske vlasti označavaju kao „stranog agenta“ Sarkisjan je umiješan u ubistvo novinara Vjačeslava Veremija, kojeg su u Kijevu 2014. na ulici ubili nepoznati maskirani ljudi. Vodeći dopisnik ukrajinskog lista Vijesti bio je poznat po člancima o gorućim ukrajinskim problemima. Istraživao je događaje u vezi s protestima na Majdanu.

Pored toga, Sarkisjan važi kao organizator takozvanih bandi nazvanih „Tituški“. To su grupe huligana koje su bili angažovane protiv nekih učesnika proevropskih demonstracija na Majdanu. Takve grupe nasilnika nazvane su po Vadimu Titušku, pripadniku kluba borilačkih vještina koji je osnovao jednu takvu bandu da bi posle bio izveden na sud. Njegov slučaj je izazvao toliku pažnju da se takve grupe nasilnika od tada u Ukrajini zovu „Tituški“

Prema podacima SBU, Sarkisjan se traži „zbog dobrovoljnog učešća u ilegalnim naoružanim ili paravojnim formacijama, zbog podrške takvim formacijama u sprovođenju vojnih operacija protiv vojnih snaga Ukrajine kao i zbog podrške agresiji Rusije uz pomoć organizovane grupe osoba“. Zato su neki ukrajinski mediji, pozivajući se na sopstvene izvore, javili da iza eksplozije u Moskvi stoji SBU.

Kanal na Telegramu „VChK-OGPU“, blizak ruskim bezbjednosnim službama, napisao je međutim da je Sarkisjan imao „bliske odnose s čečenskim bezbjednosnim snagama“.

„Jermenski bataljon“ i vagnerovci

Na sajtu SBU se navodi da je „Armen Sarkisjan formirao posebni bataljon specijalne jedinice ArBat posle sveobuhvatne vojne invazije Ruske Federacije na Ukrajinu, po nalogu ruske obavještajne službe FSB“. Prema tim navodima bataljon sačinjavaju osobe koje su osuđene zbog ubistva, pljačke i drugih teških krivičnih djela.

Kontraobavještajno odjeljenje SBU navodi da je ArBat bio najprije angažovan u borbama kod Torecka u Donbasu, ali je kasnije prebačen u rusku Kursku oblast, kako bi tamo zaustavio ukrajinsku ofanzivu.

Ruski mediji nazivaju ArBat „bataljonom dobrovoljaca“ koji se angažuje u „Specijalnoj operaciji“, kako se u Rusiji naziva rat protiv Ukrajine. Tokom ljeta 2023. bataljon je bio predmet javne debate kada je arhiepiskop Ruske i novo-nahičevanske eparhije Jermenske apostolske crkve, Ezras, blagoslovio bataljon.

Ukrajinski portal Telegraf navodi da su posle neuspjelog ustanka vođe Vagnerovaca Jevgenija Prigožina leta 2023. brojni njegovi bivši borci prešli u „Jermenski bataljon“. Od 1. jula 2023 je Bataljon pod ugovorom sa ruskim Ministarstvom odbrane. Avgusta 2024. elektronski list „The Moscow Times“ javio je da je ArBat regrutovao dobrovoljce iz Indonezije.

Ko je još povrijeđen?

Prema podacima koje su objavili „VChK-OGPU“ i sajt „RBC“, u atentatu je povrijeđen i Oleg Kaspirovič (49), koji je, prema navodima „Telegrafa“, Sarkisjanov telohranitelj. Njegovo ime je na elektronskoj listi neprijatelja Ukrajine koju sačinjava ukrajinska nevladina organizacija „Centar mirotvorec“.

Prema izvještajima medija povrijeđeni su i portir i jedna stanovnica stambenog kompleksa.

*ovaj članak je najpre objavljen na ruskom, a preuzet je s njemačkog jezika