M.D.

Lica feruma“: Skulpturalna poetika Rajka Sušića u Baru

Izložba skulptura Rajka Sušića, pod nazivom „Lica feruma“, otvorena je sinoć u Umjetničkoj galeriji „Velimir A. Leković“, u okviru likovnog programa 38. „Barskog ljetopisa“. Ova postavka predstavlja presjek Sušićevih najnovijih radova u kojima se istražuju odnosi između industrijskog nasljeđa, identiteta i čovjekove prisutnosti u tehnološkom dobu, a festivalska publika je bila u prilici da zakorači u autentičan, sirov, ali promišljen skulpturalni svijet jednog od najzanimljivijih savremenih umjetnika Crne Gore.

„Izložba ʼLica ferumaʼ, akademskog vajara Rajka Sušića iz Nikšića odvešće nas večeras u svijet simbola, momenta, individualnosti, metafizike i neodvojnosti prirode i čovjeka“, istakla je, otvarajući izložbu, kustoskinja Zavičajnog muzeja u Baru Draginja Radonjić, pojašnjavajući da izložena djela predstavljaju umjetnika koji u potrazi za inovativnim, savremenim likom i izrazom, oblikom osvaja skulpture u različitim tehnikama, u metalu i željezu, u kojima je iskazan širok spektar umjetničkih formi, predstavljenih kroz kreativnu kontekstualizaciju i kompleksne umjetničke izraze. Izložba je, po riječima Radonjić, obilježena različitim estetskim intencijama, stvaralačkom slobodom osobenog tumačenja i kreativnim idejama, kao samosvojnim oblicima umjetničke artikulacije.

„Za Rajka Sušića umjetnost nije samo jezik istraživanja, ona je paralelni tok postojanja, život pored života, kroz koji se ogleda lična i univerzalna borba između unutrašnjeg impulsa i otpora materije. Umjetnička djela koja nam autor predstavlja, temelje se, prije svega, na visokotehničkom umijeću izvođenja, autentičnoj i vizuelnoj interpretaciji motiva i suverenoj likovnoj poetici. Otvorenost u prihvatanju modernih umjetničkih koncepata, sasvim sigurno ga svrstava među značajne crnogorske skulptore današnjice. Njegove skulpture nose ontološku težinu, one nisu samo objekti oblikovani rukom, već tragovi misaonog procesa, mjesta transformacije, gdje hladan metal postaje nosilac unutrašnje napetosti i simboličkog pokreta. Svaka forma, kao da proističe iz borbe, ne dominacije nad materijalom, već dijaloga sa njim kroz varenje, savijanje i spajanje, gdje se tragovi rada ne skrivaju, već postaju vidljivi znakovi istine. Postavku čine raznovrsna likovna rješenja, koja skulptor gradi masom i volumenom, stvarajući različite forme i oblike, virtuoznom vještinom. I pored izvjesne likovne različitosti, skulpture pred nama imaju snažnu nit koja ih povezuje, autonomnost oblika, slobodu izraza, autorsku imaginaciju, tehniku, materijal i način njihove izrade“, kazala je Radonjić dodajući da umjetnik inspiraciju pronalazi i u pronađenom predmetu, nekada funkcionalnim, ali danas odbačenim industrijskim djelovima, koje ugrađuje u skulpture i vještom likovnom obradom, one postaju integralni dio umjetničkog djela, te u toj transpoziciji od otpadnog do duhovnog, od sirovog do izražajnog, Sušić ostvaruje ono što prilično smatra najvažnijim – uspijeva da skulpturu uzdigne do nivoa simbola.

„Bogatim višeslojnim likovnim vokabularom, Rajko Sušić nastoji da svoj jedinstveni misaoni kod oblikuje autohtonim umjetničkim izrazom koji proizilazi iz nesputane stvaralačke slobode, osobenih kreativnih principa i dosljednosti vlastite poetike. Njegove skulpture se kreću od figuracije, preko asocijativnih formi iskazanih različitim vizuelnim i likovnim efektima, postignutim različitim tehnološkim postupcima. Bilo da je u pitanju figuralna ili apstraktna kompozicija, njegova djela otvorena su za iščitavanje i istraživanje psihološko-aluzivnih poruka koje je u sebi nose. Na njima autor prepoznatljivim likovnim pristupom istražuje različite figuralne i zoomorfne oblike“.

Radonjić zaključuje da je opšti utisak koji ostavljaju predstavljena dijela snažno izražena individualnost i osoben autorski pečat karakterističnog likovnog jezika, usljed čega likovna ekspozicija predstavlja jednu homogenu cjelinu koja počiva na prepoznatljivoj likovnoj poetici i upečatljivom umjetničkom nadahnuću autora, te da je izložba sasvim opravdano našla svoje mjesto u okviru likovne selekcije ovogodišnjeg festivala „Barski ljetopis“.

Rajko Sušić (1971, Nikšić) diplomirao je i magistrirao vajarstvo na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju, u klasi profesora mr Pavla Pejovića. Dobitnik je više nagrada za skulpturu, učesnik brojnih likovnih kolonija, a pedagoški radi u Nikšiću, gdje živi i stvara.