NA DANAŠNJI DAN...

"Ljudi i događaji" - 30. oktobar

"Ljudi i događaji" Radija i Televizije Crne Gore podsjeća na najvažnije događaje koji su se dogodili na današnji dan.

- 30. oktobra 1485. godine – Krunisanjem Henrija VII , okončani su engleski Ratovi Ruža. U trideset godina sa prekidima, vođen je rat oko prestola između sledbenika dinastija Lankaster (crvena ruža) i Jork (bijela ruža). Henri VII je smanjivao naoružanje plemićkih vojski i njihovo jačanje, a uveo čvrst sistem rješavanja plemićkih sporova autoritetom vladara i njegovih odluka. 

- Na današnji dan 1830. godine nakon 48 godina upravljanja Crnom Gorom u teškim i dramatičnim okolnostima, umro je crnogorski vladika i vladar Petar I Petrović, od strane Pravoslavne crkve proglašen za sveca. Vodio je mnoge bojeve sa Turcima, a ratovao je i protiv Francuza, u nastojanju da proširi slobodnu crnogorsku teritoriju. Predano je radio na uspostavljanju narodne sloge i mirio zavađena plemena. Donio je i dva poznata zakonska akta: Stegu i Zakonik crnogorski i brdski. Svojim sunarodnicima uputio je niz poslanica, koje uz književnu vrijednost imaju i značajnu etičku dimenziju. Petar I vodio je obimnu prepisku sa značajnim ličnostima svoga vremena a zbog velikih zasluga i ličnih vrlina imao je izuzetan autoritet u narodu. Na dan smrti Petra I, a na osnovu njegovog testamenta, za novog vladiku i gospodara Crne Gore na Opštecrnogorskom zboru proglašen je sedamnaestogodišnji Rade Tomov – Petar II Petrović Njegoš. 

- 30.oktobra 1905. godine – Tokom Prve ruske revolucije, ruski car Nikolaj II Aleksandrovič Romanov, Oktobarskim manifestom je ponudio šire biračko pravo, izabran parlament sa zakonodavnom vlašću i garanciju građanskih sloboda. Povod za ovu revoluciju su bili Rusko-Japanski rat i Petrogradska krvava nedjelja. 

- Na današnji dan1918. godine – Kapitulacijom Turske, koja je u Prvi svetski rat ušla 1914. na strani Centralnih sila, prestala je da postoji Otomanska imperija. Na osnovu akta o kapitulaciji Turska je morala da raspusti vojsku, otvori pobjednicima prolaz kroz Crno more, pristane na okupaciju Carigrada i Bosforskog moreuza, povuče se iz Arabije, Mesopotamije, Sirije, Jermenije i dela Kilikije. 

- Na današnji dan 1960. godine – Rođen je Dijego Armando Maradona, argentinski fudbaler. Ovaj bravurozni fudbalski genije, podijelio je titulu najboljeg fudbalera 20.vijeka sa brazilskim fudbalerom Peleom. Malo pred 16.rođendan počeo je karijeru u Boki Juniors, a za reprezentaciju je zaigrao sa 17 godina, sa kojom je osvojio svjetsko prvenstvo 1986. godine u Meksiku. 

- 30.oktobra 1975. godine – Teško bolesnog diktatora Franciska Franka, na čelu Španije zamijenio je princ Huan Karlos, koga je Franko imenovao za svog naslednika 1969.godine Njegov djed Alfonso XIII je protjeran nakon što je 1931. Španija proglašena republikom. Dolaskom Huan Karlosa na vlast, počele su demokratske reforme.