Ljudi i događaji - 15. maj

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

U svijetu se 15. maj slavi kao Dan porodice. Prvi put je proslavljen 1994. godine, a suština odluke Ujedinjenih nacija da se obilježava taj dan je podsjećanje na ulogu i značaj porodice kao osnovnog elementa svakog društva.

1654.
Odigrao se poznati Peraški boj, u kojem su Peraštani odbranili grad od Turaka. U boju je poginuo turski zapovjednik Mehmed-aga Rizvanagić koji je predvodio 6.000 turskih vojnika. Boj je opjevao barski nadbiskup, Peraštanin Andrija Zmajević, a na događaj podsjeća običaj „gađanja kokota“.

1767.
Šćepan Mali donio je akt o odvajanju svjetovne od crkvene vlasti, koji su podržali i prihvatili crnogorski glavari. Taj čin je bio u saglanosti s evropskim trendovima razdvajanja krune, mača i krsta. Politička sekularizacija u Crnoj Gori nailazila je na otpor sa svih strana i završena je nakon nasilne smrti Šćepana Malog.

1773.
Rođen je austrijski državnik knez Klemens Meternih, gotovo 40 godina najuticajnija ličnost u Evropi, kao ministar inostranih poslova i kancelar Austrije. Smatra se oličenjem apsolutističkog režima.

1784.
Umro je crnogorski mitropolit Arsenije Plamenac, sestrić i nasljednik Save Petrovića. Vladika Arsenije je bio svega tri godine na prijestolu, a nakon njegove smrti vladičansko zvanje ponovo je vraćeno dinastiji Petrović Njegoš.

1859.
Rođen je francuski fizičar Pjer Kiri. Proučavao je magnetizam i radioaktivnost, a sa suprugom Marijom otkrio je polonijum i radijum.

1891.
Rođen je ruski pisac Mihail Afanasjevič Bulgakov, autor romana ,,Bijela garda”, i drame ,,Dani turbina”. Poznat je po satiričnim i groteskno-fantastičnim pripovjetkama, i po romanu ,,Majstor i Margarita”.

1918.
Prva avionska pošta u svijetu krenula je između Njujorka, Filadelfije i Vašingtona. Prije toga za vazdušni prenos pošte korišteni su golubovi pismonoše i baloni, a u Njemačkoj su poštu prenosili cepelini.

1943.
Raspuštena je Komunistička internacionala - Kominterna.

1996.
Skupština SR Jugoslavije smijenila je guvernera Narodne banke Jugoslavije Dragoslava Avramovića, tvorca privredne reforme koja je početkom 1994. zemlju izvukla iz hiperinflacije. Avramović je prethodnog dana u svom ekspozeu u Skupštini optužio vladu SR Jugoslavije da blokira pregovore s međunarodnim finansijskim organizacijama i time gura zemlju u propast.