Ljudi i događaji - 18. septembar

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

1385.

U velikoj bici protiv Osmanskog carstva na Saurijskom polju kod Skadarskog jezera (u blizini Berata) poginuo je Balša II Balšić, sin Balše I i brat Đurađa I Balšića. Nakon pogibije Balše II, zetske posjede preuzeo je njegov sinovac Đurađ II Stracimirović.

1819.

Rođen je francuski fizičar Leon Fuko koji je ogledom s klatnom dokazao i izmjerio vrijeme rotacije Zemlje. U saradnji sa Ipolitom Fizoom izmjerio je brzinu svjetlosti, pronašao je žiroskop, usavršio teleskop i otkrio vrtložne struje u metalnim provodnicima, podvrgnutih djelovanju promjenljivog magnetnog polja.

1822.

Francuski egiptolog Žan Fransoa Šampolion dešifrovao je egipatsko pismo – hijeroglife.

1851.

Izašao je prvi broj američkog dnevnika “Njujork tajms”, koji je osnovao Henri Džervis Rejmond.

1862.

Na Cetinju je svečano otvorena Bogoslovija, jedina stručna škola u Crnoj Gori toga doba. Prvi rektor škole bio je Vojvođanin Milan Kostić. Bogoslovija je 1873. s Cetinja bila premještena u manastir Ostrog, da bi naredne ponovo bila vraćena na Cetinje. Bila je to trogodišnja škola za koju su nastavni plan i program, kao i ustav, uradili rektor Kostić i prota ruskog poslanstva u Beču Rajevski. U Bogosloviji su sticali znanje sveštenici, učitelji i službenici crnogorske državne administracije.

1905.

Rođena je švedska filmska glumica Greta Luiza Gustafson, poznata kao Greta Garbo, jedna od najvećih glumica nijemog i zvučnog filma. Svjetsku slavu stekla je u Holivudu, a sa filma se povukla kada je bila na vrhuncu karijere. Filmovi: "Ana Karenjina", "Mata Hari", Dama s kamelijama", i drugi.

1922.

U obnovljenoj štampariji Akcionarskog društva u Nikšiću izašao je prvi broj nezavisnog nedjeljnog lista za Crnu Goru “Slobodna misao”. Izdavač lista bila je Narodna zemljoradnička stranka Crne Gore, a glavni i odgovorni urednik Stojan Cerović. List je izlazio svakog ponedjeljka do 30. marta 1941.

1944.

Nikšić danas obilježava Dan oslobođenja i Dan opštine. Nikšić je oslobođen 18. septembra 1944. od fašističkog okupatora, a datum se već decenijama slavi kao jedan od najvažnijih u istoriji grada.

1970.

Umro je američki muzičar, pjevač i gitarista Džejms Maršal - "Džimi" Hendriks. Umro je iznenada, u snu, u 27. godini. Smatra se jednim od najuticajnijih i najtalentovanijih gitarista u istoriji rok muzike. U kratkotrajnoj muzičkoj karijeri koja je trajala od 1966. do 1970. godine svirao je na preko 600 koncerata i stekao status muzičke legende.

1973.

U improvizovanom studiju u Školskom centru u Nikšiću počeo je da emituje program Radio Nikšić, prva lokalna radio-stanica u Crnoj Gori.

Svjetski je dan geologa - stručnjaka koji proučavaju planetu Zemlju, njen nastanak, sastav i strukturu.