Mi.M. [ Beta ]

U Grčkoj zatvaraju škole jer nema dovoljno djece

U Grčkoj se zatvara više od 750 škola za novu školsku godinu jer nagli pad broja rođenih dovodi do nedovoljnog broja učenika.

Prema članku Financial Timesa prenesenom u Grčkoj, zatvara se više od pet odsto škola, i to u udaljenim selima i na ostrvima, ali i u Atini, gdje vlasti upozoravaju na „demografski kolaps“.

„Učionice odražavaju broj rođenih koji, nažalost, decenijama opada u našoj zemlji“, rekla je Sofija Zaharaki, ministarka prosvjete.

Prema podacima ministarstva, broj učenika osnovnih škola opao je za više od 111.000 u posljednjih sedam godina, što je 19 odsto manje nego 2018. godine.

„Taj pad je veoma brz“, rekla je Aleksandra Tragaki, profesorka ekonomske demografije na Atinskom univerzitetu Harokopio.

Danas je u Grčkoj u reproduktivnom dobu manje ljudi nego u prethodnim decenijama, istakla je ona.

Ove godine, 766 od 14.857 škola u Grčkoj biće zatvoreno jer nemaju minimalan broj – bar 15 učenika.

Većina su osnovne škole, iako se zatvaranja sve više dešavaju i na drugim nivoima obrazovanja.

Dok se neke škole mogu ponovo otvoriti ako se broj učenika oporavi u roku od tri godine, većina to ne čini.

Izuzeci su ostrva u blizini Turske i pogranična područja, gdje škole ostaju otvorene čak i sa malim brojem učenika, piše FT.

Ali postoje i posebni slučajevi. Na Pserimosu, malom ostrvu u Dodekanezima, škola će biti otvorena prvi put od 2009. godine za svega dvoje djece u osnovnoj školi i troje u vrtiću.

„Držimo škole sa manje učenika nego što zakon obično dozvoljava – skupa je to odluka, ali vjerujemo da je neophodna“, rekla je ministarka Zaharaki.

Nagli demografski pad Grčke počeo je tokom dužničke krize 2010-ih. Od 2011. godine, broj umrlih stalno premašuje broj rođenih. Između popisa iz 2001. i 2021. godine, broj žena u glavnoj reproduktivnoj starosnoj grupi od 20 do 40 godina opao je za 500.000, odnosno 31 odsto.

U kombinaciji sa iseljavanjem Grka u inostranstvo u potrazi za boljom budućnošću tokom kriznih godina, to je dovelo do naglog pada broja potencijalnih roditelja.

Do 2022. godine, godišnji broj rođenih pao je ispod 80.000, dok je 2023. godine broj umrlih bio skoro dvostruko veći.

Grkinje sada rađaju svoje prvo dijete u prosječnoj starosti preko 32 godine. Natalitet je pao na 1,35 – među najnižima u Evropi – a rođenja van braka su i dalje rijetka.

Zvaničnici priznaju uticaj zatvaranja škola, posebno u selima, gdje neka djeca moraju svakodnevno putovati i do 80 kilometara do škole i nazad.

Demografi kažu da je malo vjerovatno da će ekonomski podsticaji sami po sebi preokrenuti trend.

„Nijedno dijete neće ostati bez pristupa obrazovanju, bez obzira koliko je njihov dom udaljen“, rekla je ministarka Zaharaki.

Druge industrijalizovane zemlje sa jakim sistemima socijalne zaštite i visokokvalitetnom brigom o djeci, poput bogatih Danske i Švedske, takođe se bore da povećaju stopu nataliteta, zaključuje FT.