L.V.

NJEMCI I BRITANCI

Božićno primirje: Dan kada je fudbal prekinuo Svjetski rat, barem na dan

Fudbal, kao najrasprostranjeniji i najpopularniji sport, ima ogromnu moć. U kombinaciji sa Božićem, čak može da stvori magiju.

Tako bi najbolje mogao da se opiše događaj iz Prvog svjetskog rata koji se desio danas na Božić po Gregorijanskom kalendaru davne 1914. godine, kada je fudbal barem na kratko uspio da ujedini zaraćene strane.

Fudbal tokom Božićnog primirja

Prvi svjetski rat (28. jul 1914 – 11. novembar 1918), poznat i kao Veliki rat, bio je jedan od najgorih vojnih sukoba u ljudskoj istoriji.

Već u prvoj godini rata dogodio se čudesan trenutak kada su dvije zaraćene strane na kratko zaustavile borbe, a neprijateljski vojnici čak su se mogli zajedno zabaviti. To se desilo na Božić 1914. godine na Zapadnom frontu, blizu grada Ipr u Flandriji, zapadna Belgija.

Prva bitka za Ipr bila je u toku. Oko 100.000 britanskih (pretežno škotskih) i njemačkih vojnika učestvovalo je u ovoj zastrašujućoj bitci. Međutim, ubijanje je prestalo na Božić. Njemački vojnici su navodno postavili svijeće na svoje rovove i počeli da pjevaju božićne pjesme.

Britanci su im odgovorili pjevajući. Dvije strane su nastavile da uzvikuju božićne pozdrave jedni drugima. Nedugo zatim, njemački vojnici su izašli iz svojih rovova nenaoružani i pozvali Britance da im se pridruže.

Na ničijoj zemlji počeli su da razmjenjuju male poklone, poput hrane, duvana, alkohola i drugih suvenira. Artiljerija u tom području je utihnula. Primirje je omogućilo i pauzu tokom koje su poginuli vojnici mogli biti vraćeni iza linija radi sahrane.

Održane su i zajedničke službe. Još jedan način na koji su obje strane provodile vrijeme tokom primirja bilo je igranje fudbalskih utakmica jedni protiv drugih.

O tome svjedoče brojni memoari veterana i pisani izvori, uključujući tadašnje novine. U pismu koje je napisao vojni ljekar, a objavljeno u "Tajmsu" 1. januara 1915. godine, navodi se da je "odigrana fudbalska utakmica između njih i nas ispred rova."

Bilo je još nekoliko fudbalskih utakmica. Vojnici sa obje strane su se zabavljali igrajući fudbal, zaboravljajući da su samo nekoliko sati ranije pokušavali da ubiju jedni druge.

Nažalost, morali su se vratiti naredbama nakon Božića.

Na nekim dijelovima fronta Božićno primirje je trajalo samo tokom Božića. Na drugim mjestima, mir je, navodno, trajao do Nove godine. Potom je rat nastavljen.

Tokom Prvog svjetskog rata, fudbalske utakmice su postajale prilika za barem privremena primirja i na Istočnom frontu.

Čak i u najnapetijim trenucima, poput ratova, fudbal je pokazao koliko je moćan društveni fenomen. Fudbal je dokazao da može da ujedini društvo, različite nacije i sve druge grupe ljudi koje su u sukobu zbog bilo čega.

Ovakve priče treba da posluže pogotovo za današnje vrijeme kada je situacija napeta na mnogim krajevima planete.