[ Danas.rs ]

Preminuo bivši albanski premijer Fatos Nano

Fatos Nano, bivši socijalistički premijer i istorijski vođa albanske ljevice poslije pada komunizma, preminuo je danas u Tirani, izjavio je albanski premijer Edi Rama. Uzrok smrti nije naveden.

Rođen u Tirani 1952. godine, sin bivšeg direktora albanske televizije, Fatos Nano je započeo karijeru kao ekonomski stručnjak u Institutu za marksističko-lenjinističke studije 1978. godine, tokom komunističke diktature Envera Hodže.

Profesor političke ekonomije na Univerzitetu u Tirani, još uvijek pod diktaturom, prihvatio je tržišnu ekonomiju i nakratko postao premijer prelazne vlade poslije pada režima u proljeće 1990. Nano je izabran u junu 1992. za šefa Albanske socijalističke partije, nasljednice jednopartijskog sistema diktature, ali koja je usvojila liberalnu ekonomsku politiku.

 Osuđen je 1994. godine na 12 godina zatvora, optužen za pronevjeru sedam miliona dolara italijanske pomoći. Međutim, 1997. godine, ekonomija zemlje se urušila pod teretom piramidalnih šema koje su osnovale sumnjive firme. Međunarodni monetarni fond i Svjetska banka upozorili su na rizike, ali tadašnja vlada, konzervativna Demokratska stranka, nije učinila ništa. Hiljade osiromašenih Albanaca se pobunilo. 13. marta te godine, zatvorske kapije su se otvorile, a Fatos Nano je pobjegao, zajedno sa hiljadama drugih zatvorenika, prije nego što je iskoristio opštu amnestiju koja je proglašena odmah poslije toga.

Nano se vratio na poziciju premijera između juna 1997. i oktobra 1998. godine, a zatim ponovo između 2002. i 2005. godine, prije nego što je definitivno okončao svoju političku karijeru i predao predsjedništvo Socijalističke partije sadašnjem premijeru, Ediju Rami.