Tufik Softić

Sve više djece RE populacije u vrtiću i školama

Udruženje za podršku Roma i Egipćana Berane započelo je već sada kampanju za upis djece romsko - egipćanske populacije u vrtiću ,,Radmila Nedić” u ovom sjevernom gradu, kao dio realizacije Lokalnog akcionog plana za Rome i Egipćane za Opštini Berane.

Predstavnici ove nevladine organizacije posjetili su naselje Donji Talum i obišli porodice čija djeca će upisati vrtić.
Izvršni direktor UZPRE Sultan Beća naglašava da je kampanju finansijski podržala Opstina Berane  i izrazio zahvalnost predsjedniku Đolu Lutovcu.

“Ovo nije jedina kampanja već jedna u nizu kojih smo u prethodnom periodu sproveli. Veliku podršku u ovom procesu, imamo i od JPU ,,Radmila Nedić,, sa kojom realizujemo različite programe podrške djeci koja pohađaju vrtić. U toku su i programi javnih radova koje zajednički realizujemo sa vrtićem na čelu sa direktoricom Slađanom Arsović” - Kazao je Beća za Portal RTCG.

On je naglasio značajnu podršku i saradnju sa Ministarstvom prosvjete , nauka i inovacijac kao krovnom institucijom koja je i u Briselu zavrijedila pažnju i dobila nagradu u pogledu napretka socijalne inkluzije Roma i Egipćana u Crnoj Gori. 

“Kako je stanje na terenu najvažniji dio posla, to smo sigurni da ćemo imati veliki broj polaznika vrtića, koji imaju obezbijeđen prevoz od strane Osnove škole ,,Radomir Mitrović” u kojoj je najviše osnovaca RE populacije u Beranama” – rekao je Beća.

Prema njegovim riječima integracija RE populacije u Beranama iz godine u godinu sve je bolja, o čemu govori i podatak da je u beranskom dječjem vrtiću prethodne školske godine upisano i boravilo preko šezdesetoro djece predškolskog uzrasta.

„Ovo je jedinstven primjer u Crnoj Gori da djeca RE populacije borave u vrtiću zajedno sa svom drugom djecom, i da su poptuno integrisana. Smatramo velikim uspjehom to što taj broj djece raste iz godine u godinu. Prve godine kada smo krenuli sa kampanjom da djecu upisujemo u vrtić bilo ih je 38, već sljedeće godine 58, dok je ove školske godine dječiji vrtić u Beranama pohađa više od 60 djece iz RE polulacije“ – kazao je Beća.

On je rekao da osnovnu školu pohađa oko dvjesta djece, 160 u OŠ „Radomir Mitrović“, i još 40 u OŠ „Vuk Karadžić“ i da takođe pokazuju visok stepen integracije u uklapanja u obrazovni sistem.

„Da je to tako, i da je naš višegodišnji trud i rad dao rezulate, govori i to da ima sve više djece RE populacije koja u Beranama upisuju i završavaju neku od srednjih škola“ – rekao je Beća.

NVO „Udruženje za podršku Roma i Egipćana“ je vrlo aktivna nevladina organizacija koja razvija ozbiljne projekte u oblasti integracije RE populacije, a rezultat toga je pozitivan trend djece integrisane u školski sistem od vrtića do srednje škole.

Ova asocijacija vodi ozbiljne projekte, tako da su, između ostalog, anketirali građane i došli do zanimljivih podataka, o čemu je naš portal ranije pisao.

Od 200 anketiranih građana Berana, naime, njih 112 odgovorilo je da su oni ili neko njima blizak imali kao bliskog prijatelja pripadnika RE populacije, odnosno 56 odsto, dok je 88 učesnika ankete među lokalnim stanovništvom, ili 44 odsto, odgovrilo negativno na ovo pitanje.

„Kada su upitani da navedu jednu ili više karakteristika koja im se dopada kod romsko-egipćanskog naroda, ispitanici većinske populacije su istakli da im se kod pripadnika pomenute zajednice najviše dopadaju: humor i smisao za šalu (31), njihova druželjubivost (23), to što imaju visoko razvijenu radnu etiku i ne libe se niti jednog posla kako bi sebi i svojoj porodici obezbijedili sredstva za egzistenciju (21), kao i prisustvo pozitivnog duha/optimističnog pogleda na svijet (20)“ – kazao je izvršni direktor ovog RE udruženja, Sultan Beća.

Petoro anketiranih anketiranih ispitanika konstatovalo je da im se jako dopada to što su Romi/ Egipćani  sa kojima su se oni lično susretali, nasuprot nekim uvriježenim stereotipima, ispoljavali veoma kulturno i civilizovano ponašanje u međuljudskim interakcijama. Četvoro ispitanika je istaklo da im se dopada to što su Romi/Egipćani narod koji je izrazito skroman, te koji zna da cijeni male, svakodnevne stvari u životu.

„Ovaj projekat je, izuzev što kao jedan od konačnih ciljeva ima promovisanje i zaštitu ljudskih prava Roma i Egipćana u našoj opštini, predviđen i za to da posluži kao koristan izvor informacija pri kreiranju Lokalnog Akcionog plana za socijalnu inkluziju RE u opštini Berane, s obzirom da je prethodni Lokalni Akcioni plan za period 2019-2023. godine istekao, te su samim tim potrebne nove mjere i strategije” – objasnio je Beća.

On je podsjetio da su u okviru ove ankete ranije saoštili podatke da u opštini Berane 50 odsto RE domaćinstava opstaje tako što prima socijalnu pomoć, svega 14 odsto njih ima neku vrstu radnog angažmana, dok čak 30 odsto domaćinstava ove populacije na mjesečnom nivou prihoduje iznose koji ne prelaze 100 eura.

“Najveći problemi RE populacije u Beranama su siromaštvo i stanovanje” – naglasio je Beća.

Ovaj mladi čovjek je prošao dug put od borbe za koru hljeba kada je kao dijete stigao sa roditeljima u Berane, do, moglo bi se reći, lokalnog lidera u borbi za bolji život i integraciju ne samo novopridošlih pripadnika RE populacije, već i domicilnih Roma. Stalno je zaposlen u Domu zdravlja Berane kao fascilitator za RE populaciju.

NVO Udruženje za podršku Roma i Egipćana i Sultan Beća sa svojim saradnicima bore se za degetoizaciju RE populacije iz naselja Donji Talum, sa jedne, i Riversajd, sa druge strane Lima.

Kampanja i upis djece RE populacije u drječiji vrtić u Beranama započeta je prije više godine, dok je direktorica te predškols eustanove bila pokojna Marina Gojković, kojoj je predsjednik države Jakov Milatović nedavno za postignute rezultate na tom planu posthumno dodijelio orden.