Marsel Firstenau  [ DW ]

21. 09. 2024. 11:22

Izbori u Brandenburgu: Da li će socijaldemokrta odbraniti svoje uporište?

Zašto je Socijaldemokratska partija Njemačke (SPD) važna za Brandenburg? Zato što je ova pokrajina koja se graniči sa Poljskom od ujedinjenja Njemačke 1990. neprekidno pod njenom vlašću. A prema anketama, nakon izbora za pokrajinski parlament u nedjelju 22. septembra - SPD može da se nada nastavku svoje koalicije sa Hrišćansko-demokratskom unijom (CDU) i Zelenima.

Iako prema naketama Alternativa za Njemačku (AfD) može SPD-u preoteti mjesto najjače političke snage, niko ne želi da uđe u koaliciju sa strankom koju prati unutrašnja obavještajna služba i koja je u nekim pokrajinama okarakterisana kao "osvjedočeno ekstremno desničarska".

Mrtva trka između AfD i SPD

U anketama AfD (27 odsto) i SPD (26 odsto) vode mrtvu trku. Obje stranke mogu u najboljem slučaju računati na rezultate iznad 25 procenata. Znatno iza njih je CDU (16 odsto) i Savez Sara Vagenkneht (13 odsto).

Zeleni i Ljevica bi mogli da padnu ispod praga od pet procenata i ne uđu u pokrajinski parlament u Potsdamu. A Slobodne demokrate (FDP), koji su dio savezne vlade, još od 2014. nisu prisutni u pokrajinskom parlamentu.

Tri premijera za 34 godine

Za SPD se radi o tome da odbrani svoje uporište na istoku zemlje. Šef vlade Ditmar Vojdke hoće četvrti mandat. Time bi nadmašio svoja dva prethodnika, Manfreda Stolpea i Matijasa Placeka - obojica su vladali po tri mandata.

Politički kontinuitet u Brandenburgu jedinstven je u istočnim njemačkim pokrajinama: tri premijera za 34 godine, svi iz iste partije.

Ni jedan od njih nije "uvezen" sa zapada, kao što je bio slučaj u Saksoniji i Tiringiji poslije njemačkog ujedinjenja. I to je jedinstvena karakteristika u pokrajini koja je više od trećine prekrivena šumama.

Lijepa priroda, malo ljudi, odlično povezan

Bogatstvo prirode je uopšte veliki adut kojim Brandenburg može da se pohvali: oblasti sa mnogo jezera, rezervati biosfere poput Špreevalda, Oderbruha na njemačko-poljskoj granici.

Nije čudo što se od pada Berlinskog zida 1989. sve više ljudi iz njemačke prijestonice trajno seli u saobraćajno dobor povezanu neposrednu okolinu - u Brandenburg. Dok su ostale istočnonjemačke pokrajine iz ekonomskih razloga izgubile stotine hiljada stanovnika, broj stanovnika Brandenburga je ostao gotovo nepromijenjen.

Sa nešto manje od 2,6 miliona stanovnika, Brandenburg se nalazi na desetom mjestu među 16 saveznih pokrajina i sa prosječno 87 ljudi po kvadratnom kilometru, poslije Meklenburg-Zapadne Pomeranije, ima najmanju gustinu naseljenosti u Njemačkoj. Samo oko 12 procenata stanovništva ima migrantsko porijeklo, dok je na nivou cijele Njemačke taj procenat skoro 30 odsto.

Aerodrom i Tesla

Tu je i međunarodni aerodrom Berlin-Brandenburg (BER), otvoren 2020. On nosi ime po prvom socijaldemokratskom kancelaru poslijertne Njemačke i dobitniku Nobelove nagrade za mir, Viliju Brantu, i treći je po veličini u Njemačkoj, poslije Frankfurta na Majni i Minhena.

U neposrednoj blizini, od 2022. proizvode se električni automobili marke Tesla. U Grinhajdu se nalazi prva fabrika američkog preduzetnika Elona Maska u Evropi. Sa oko 7000 zaposlenih iz 50 zemalja, Tesla je za kratko vrijeme postao najveći privatni poslodavac u Brandenburgu.

Univerziteti Brandenburga

Tesla takođe ima koristi od raznovrsnog naučnog i istraživačkog okruženja. Kao i u susjednom Berlinu, ovdje se nalaze brojni univerziteti, čiji studenti dolaze iz cijelog svijeta. Posebno to važi za međunarodna Evropski univerzitet Viadrina u Frankfurtu na Odri, sa oko 30 procenata stranih studenata. Ovaj univerzitet se nalazi direktno na graničnoj rijeci između Njemačke i Poljske.

Najveći univerzitet sa 20.000 studenata nalazi se u glavnom gradu pokrajine, Potsdamu. Intelektualni život i izgled grada vjekovima su oblikovali pruski kraljevi, među kojima Fridrih Veliki.

Sansusi, muzej Barberini i most špijuna

Među glavnim turističkim atrakcijama su brojni dvorci i vrtovi, od kojih je najpoznatiji park Sansusi. Tu je i Muzej Barberini, koji privatno finansir Haso Platner, suosnivač globalno uspješne IT kompanije SAP.

U dvorcu Cecilienhof, ispisana je svjetska istorija - u julu i avgustu 1945. održana je Potsdamska konferencija. Sile pobjednice tek završenog Drugog svjetskog rata, SAD, Velika Britanija i Sovjetski Savez dogovorile su se između ostalog da podijele Njemačku i Berlin na četiri okupacione zone. Ova era završila se tek 45 godina kasnije sa njemačkim ujedinjenjem. 

Tokom decenija podjele, most Glineke između Potsdama i Zapadnog Berlina postao je simbol Hladnog rata. Na ovom mjestu su razmjenjivani zarobljeni špijuni.

Babelsberg i istorija njemačkog filma

Režiser Stiven Spilberg snimio je film "Most špijuna" na osnovu ovih događaja, a film je prikazan u bioskopima 2015. U produkciji filma značajnu ulogu imala je najveća evropski filmski studio u Babelsbergu, četvrti Potsdama.

Njemački filmski uspjesi dolaze iz Potsdama skoro 100 godina unazad. Tamo je Marlen Ditrih 1929. stala pred kameru u filmu "Plavi anđeo". Dvije godine ranije, Fric Lang je na istom mjestu producirao svoj ekspresionistički nijemi film "Metropolis".

Od 2017. u Babelsbergu se snima veći dio kriminalističke serije "Babilon Berlin", koja se prodaje u preko 60 zemalja.

Mnogo toga u Brandenburgu ima dugu tradiciju, što važi i za politiku, koju više od 30 godina dominira SPD. Da li će to ostati tako, odlučiće se na izborima 22. septembra.